خصوصیات مواد آلی کمپوست برای مصارف کشاورزی
مقدمه
بسیاری از خاکهای کشاورزی از نظر میزان مواد آلی، ضعیف و به همین دلیل مستعد فرسایش، بیابان زایی و تغییر اوضاع هستند. استفاده از اصلاحات ارگانیک در خاک کشاورزی بهترین روش برای کاهش تاثیرات منفی بر خاک است و در عین حال، اصلاحات آلی می تواند؛
• ساختار خاک و تجمع خاک را بهبود بخشد،
• ظرفیت نگه داشتن آب را افزایش دهد
• مواد آلی خاک و محتوای مواد مغذی را افزایش دهد
• فرسایش و تخریب خاک را کنترل کند
• موجب فعالیت میکروبی خاک و تحریک رشد گیاه شود.
استفاده از اصلاحات آلی کمپوست، در مقایسه با موارد غیر کمپوست مزایای بسیاری دارد. علاوه بر این، کمپوست سازی یک استراتژی مناسب برای مدیریت پسماند محسوب می شود. تولید زباله های آلی در سراسر جهان رو به افزایش است و امروزه، کشاورزان به اصلاحات کمپوست از ریشه های مختلف، دسترسی بیشتری دارند. علاوه بر این، استفاده از کمپوست در مزرعه در سالهای اخیر افزایش یافته است و جایگزین کمپوست تجاری شده است.
بنابراین، استفاده از کمپوست آلی نشان دهنده هر دو استراتژی مناسب، در انطباق با سیاست “پایان زباله” در اروپا است؛ با این حال، هنگام استفاده از اصطلاحات ارگانیک منشأ حیوانی و یا انسانی، باید خطر آلودگی به ترکیبات معدنی و یا آلی و همچنین خطر انتشار پاتوژنهای احتمالی انسانی و ژنهای مقاومت آنتی بیوتیکی در نظر گرفته شود. در سالهای اخیر، آلاینده های در حال ظهور (به عنوان مثال، سموم دفع آفات و متابولیت های آنها، داروها، محصولات، مراقبت ازاشخاص و منازل، مواد افزودنی غذایی، فرآورده های صنعتی و ضایعات، نانو مواد) مورد توجه بسیاری قرار گرفته است؛ به عنوان مثال، انتشار ژنهای مقاوم به آنتی بیوتیک، که می تواند از طریق اعمال اصلاح کود و فاضلاب ناشی از لجن فاضلاب در خاک کشاورزی رخ دهد. به دلیل خطر انتقال ژنهای مقاوم به آنتی بیوتیک ها به پاتوژنهای انسانی، بسیار مورد نگرانی است.
خصوصیات فیزیکوشیمیایی اصلاحات آلی، اغلب به منظور ارزیابی مناسب بودن آنها برای استفاده در کشاورزی تعیین می شود؛ این در حالیست که کربن آلی، نیتروژن کامل و آلی، رابطC/N ، P2O5، K2O ، مواد هیومیک و غیره تعیین پارامترهای مرتبط با فعالیت میکروبی، زیست توده و تنوع اصلاحات آلی، کمتر متداول است. فعالیت میکروبی یک عامل اساسی برای عملکرد موفق فرآیندهای کمپوست است. بنابراین لازم است که پارامترهای میکروبی مورد بررسی قرار گیرد تا بتواند به طور مؤثر فرآیند کمپوست را کنترل کند و همچنین، کیفیت نهایی کمپوست به دست آمده را ارزیابی کند.
ازین رو، کشاورزان، به ویژه آنهایی که با روش های ارگانیک به فعالیت می پردازند، به اصلاحات ارگانیکی مناسبی نیاز دارند که جدا از برآورده شدن الزامات قانونی فعلی، از لحاظ مزایا و خطرات، بطور کاملاً مشخص، توصیف شده اند. انتخاب اصلاحیه های این مطالعه از فرآیند بحث و بررسی انجام شده توسط یکی از انجمن های محلی کشاورزان ناشی شد که منابع محلی فراوانی از اصلاحات ارگانیک مناسب (منشا شهری یا حیوانات، تجاری یا غیره) برای استفاده آنها در کشاورزی را نشان می دهد.
هدف از این مطالعه نیز،
تحقیق و مطالعه دقیق از هفت اصلاح آلی کمپوست
پیشنهاد یک روش برای انتخاب مناسب ترین اصلاحات،
و تعمیق دانش مزایای بالقوه اصلاحات ارگانیگ و خطرات احتمالی مرتبط با استفاده از اصلاحات آلی کمپوست بود. هفت اصلاح آلی کمپوست؛ شامل بوکاشی (نوعی کمپوست حاصل از دور ریز مواد غذایی)، زباله های جامد شهری، کمپوست به شکل گرانول، کمپوست کود گاو از مزارع فشرده، کود گاو کمپوست از مزارع ارگانیک و کود گوسفند کمپوست از مزارع ارگانیک می شود.
حضور آلاینده ها در خاک وآلودگی خاک
استفاده بیش از حد سموم و کودهای کشاورزی، آنتیبیوتیکها و هورمونها در دام و آبیاری مزارع با فاضلابهای آلوده از عوامل مؤثر در آلودگی خاک است. سرطان، بیماریهای عصبی و تنفسی و پوستی از اثرات بلند مدت آفت کشها بر انسان است.
آفتکشها از راههای مختلفی وارد خاک میشوند که عبارتند از؛
استفاده مستقیم از آنها در خاک
از طریق سمپاشی و برگشت مستقیم ذرات سموم معلق در هوا به زمین
این در حالیست که سموم جذب شده در سطح ذرات خاک معلق در هوا، بر زمین و بقایای نباتی می نشینند و به خاک اضافه میشوند و پس از آن، سموم به وسیله موجودات زنده خاک (غیرذرهبینی) جذب خاک می شود؛ به این صورت، کودهای شیمیایی خواص خاک را تغییر میدهند، یعنی؛ نفوذپذیری خاک را نسبت به هوا و آب کم میکنند و اصطلاحاً خاکها را سخت میکنند.
اهمیت وضرروت استفاده از اصلاحات آلی کمپوست
مهمترین و کاربردی ترین زمینه های مورد تحقیق درمطالعات علمی روز، تلاش برای تولید کودهای زیستی باشد. کودهای زیستی به مواد حاصلخیز کنندهای اطلاق میشود که حاوی تعداد کافی از یک یا چند گونه از ارگانیسمهای مفید خاکزی هستند که روی مواد نگهدارنده مناسبی عرضه میشوند. با توجه به تقاضای روزافزون برای مصرف محصولات کشاورزی ارگانیک در این نوع از کشاورزی که اساس آن بر مدیریت صحیح خاک و محیط رشد گیاه ودرخت استوار است، به گونه ای عمل میشود که در تغذیه گیاهان و درختان، تعادل بین عناصر مورد نیاز در خاک به هم نخورد و درهنگام رشد نیز، نیازی به استفاده از سموم و آفتکشها نباشد. و در تغذیه خاک کشاورزی، به جای استفاده از کود شیمیایی ارکودهای طبیعی نظیر خاک برگ، جلبک و کودهای حیوانی و بیولوژیکی استفاده شود. در صورت نیاز به مبارزه با آفتها نیز به جای کاربرد سموم و آفتکشهای شیمیایی، از شیوه های زیستی همچون ریزاندامگان کارآ، کفشدوزک، زنبورها و باکتریها و یا از ارقام مقاوم به آفتها در کشت و زرع، بهره برداری میشود و در این نوع کشاورزی از دانه های اصلاح شده ژنتیکی و در معرض تابش پرتو قرارگرفته استفاده نمیشود.
تهیه و تنظیم بیتا فرخانی کارشناس ارشد کشاورزی